De wet voorziet voor een schuldeiser de mogelijkheid om bewarende of uitvoerende beslagmaateregelen te nemen op het vermogen van zijn schuldenaar. Een variatie hierop is de figuur van het ‘beslag onder derden’, waarbij de schuldeiser niet het patrimonium van zijn eigen schuldenaar (de ‘beslagene’) viseert, maar rechtstreeks beslag legt op de bedragen of zaken die de schuldenaar van zijn schuldenaar (de ‘derde-beslagene’) verschuldigd is.
In principe zal een gerechtsdeurwaarder het beslagexploot betekenen aan de derde-beslagene. Hierop bestaat echter de uitzondering van het ‘vereenvoudigd fiscaal derdenbeslag’, waarbij de fiscus de mogelijkheid heeft om een beslag te leggen door een aangetekend schrijven geadresseerd aan de nietsvermoedende derde-beslagene.
De derde-beslagene is vervolgens verplicht om binnen de 15 dagen na ontvangst van het exploot of aangetekend schrijven aan de beslaglegger een verklaring van derde-beslagene mee te delen. Deze verklaring vermeld het verschuldigd bedrag, de oorzaken van de schuld (bv. factuur of overeenkomst), het ogenblik van de opeisbaarheid, …. Uiteraard kan de derde-beslagene ook verklaren dat hij geen schuldenaar (meer) is van de beslagene.
In de praktijk stellen wij vast dat voornamelijk wanneer het beslag enkel door een aangetekend schrijven wordt gelegd, de ernst van de beslagmaatregel onvoldoende wordt geapprecieerd en men vergeet tijdig een verklaring van derde-beslagene op te stellen.
Nochtans zijn de gevolgen van het niet-indienen van deze verklaring of zelfs het laattijdig indienen ervan niet gering. Indien de derde-beslagene deze verklaring niet, niet tijdig, onjuist of onnauwkeurig aflegt, kan de beslagrechter deze derde-beslagene geheel of gedeeltelijk schuldenaar verklaren voor een bedrag samengesteld uit de oorzaak en de kosten van het van het beslag.
Met andere woorden, indien men in uw handen beslag onder derden legt voor een bedrag van 100.000 EUR (oorzaak) op eventuele bedragen die u aan uw handelspartner (beslagene) mogelijks verschuldigd zou zijn, kan u bij gebreke aan een tijdige verklaring van derde beslagene worden veroordeeld tot betalen van 100.000 EUR plus kosten. Zelfs indien een tijdige verklaring zou hebben vermeld dat u een veel beperkter bedrag of zelfs helemaal niets aan de beslagene verschuldigd bent.
Deze sanctie is niet afhankelijk van kwade trouw of schuldig verzuim. Zelfs een gewone vergetelheid kan de sanctie met zich meebrengen. De verstrooide derde-beslagene kan de beslagrechter wel vragen om de sanctie te matigen. In de praktijk stellen wij echter vast dat de beslagrechter deze mogelijkheid zeer restrictief toegepast. Zeker in de omstandigheden dat de derde-beslagene een vennootschap betreft of op één of andere wijze verbonden is met de beslagene.
Monard Law staat u graag bij in het ontwijken van de valkuilen van het beslagrecht, met inbegrip van bijstand bij het laattijdig indienen van een verklaring van derde-beslagene.
