Insolvabele of onbekende dader: slachtoffer tot in de eeuwigheid?

Als slachtoffer wenst u dat de dader gevat wordt en liefst ook een schadevergoeding te verkrijgen. De dader vatten is één zaak, maar een vergoeding voor de geleden schade krijgen is nog een stapje verder. In de praktijk zal men regelmatig te maken krijgen met een insolvabele dader, die in de criminaliteit beland is ten gevolge van zijn/haar precaire levenssituatie, of die zijn/haar vermogen doorgesluisd heeft naar het buitenland of naar andere personen. Af en toe wordt de dader zelfs nooit gevat of geïdentificeerd.

Is een vergoeding krijgen in dat geval een onmogelijke zaak? Soms niet. Het Fonds voor Slachtoffers van Opzettelijke Gewelddaden of een insolvabiliteitsverzekering bieden vaak een oplossing.

De Belgische strafrechtelijke procedure biedt, naast een debat over de schuld en de straf van de dader, ook de mogelijkheid aan het slachtoffer om zich burgerlijke partij te stellen en een vergoeding te vragen voor de geleden schade. Het slachtoffer zal hiertoe wel zelf een schadebegroting moeten opstellen en moeten aantonen dat deze schade het gevolg is van de door de dader gepleegde feiten. De begroting van de schade is vaak geen evidente opdracht, waarbij het noodzakelijk kan zijn om bijstand te hebben van een raadsman.

Als benadeelde partij bestaat regelmatig de vrees dat de dader insolvabel is, of minstens wordt, ten gevolge van de feiten die hij gepleegd heeft. Daardoor zou de procedure u meer kunnen kosten dan deze uiteindelijk oplevert. Toch zijn er een aantal mechanismes die u tegen insolvabiliteit van een dader kunnen beschermen.

Eerst en vooral is het steeds van belang na te gaan of uw verzekeraar rechtsbijstand biedt. Waar veel rechtsbijstandsverzekeraars dekking zullen weigeren aan de verdachte, zal u als slachtoffer vaak kunnen rekenen op rechtsbijstand tijdens de strafprocedure en zullen de kosten van uw raadsman gedeeltelijk of volledig vergoed worden. Dit zal afhangen van de voorwaarden in uw polis.

De uiteindelijke vergoeding van uw schade is nog een ander verhaal. Daar moet vooreerst een onderscheid worden gemaakt met betrekking tot de aard van het misdrijf.

  • Voor vermogensdelicten (bijv. diefstal zonder geweld of bedreiging, fraude, …) zal men vaker afhankelijk zijn van de solvabiliteit van de dader. Daar zal het voornamelijk van belang zijn of er goederen, rekeningen, voertuigen,… etc. in beslag genomen kunnen worden bij de dader. Maar ook in geval van insolvabiliteit van de dader kan u in sommige gevallen rekenen op uw verzekeraar. Een insolvabiliteitsverzekering kan voorzien in een gedeeltelijke of gehele uitbetaling van het schadebedrag. Dit zal opnieuw afhangen van de voorwaarden in de polis.

  • Ook voor geweldsmisdrijven zal u eerst moeten trachten een vergoeding te verkrijgen via de gerechtelijke weg, maar wanneer de dader insolvabel blijkt, kan u voor de fysieke en morele schade in vele gevallen beroep doen op het Fonds voor Slachtoffers van Opzettelijke Gewelddaden. Hiertoe dient een verzoek opgesteld te worden met de begroting van de schade aan de Commissie van het Slachtofferfonds. Voor andere schade kan de insolvabiliteitsverzekering opnieuw een oplossing bieden.

Indien u twijfelt of u in aanmerking komt voor een vergoeding via één van deze kanalen, kan u ons steeds contacteren.

Dit artikel werd geschreven door

Op zoek naar advies rond een bepaald onderwerp?

We begeleiden je naar de juiste persoon of team.