Innovatieaftrek – Krachtlijnen en praktische toepassing

Innovatieaftrek – Krachtlijnen en praktische toepassing

Fiscale aftrek voor ondernemingen met octrooien of software

Aantrekkelijk fiscaal regime

De innovatieaftrek is een aantrekkelijk fiscaal regime voor ondernemingen met octrooien, software of bepaalde andere intellectuele eigendomsrechten. De innovatieaftrek is de opvolger van de octrooiaftrek. Het is een duurzame maatregel die gebaseerd is op een stabiel wettelijk kader met duidelijke administratieve richtlijnen en een gevestigde rulingpraktijk. De innovatieaftrek werd goedgekeurd door de EU en de OESO.

Lage effectieve belastingdruk

Met de innovatieaftrek kunnen 85% van de netto inkomsten uit octrooien, software of bepaalde andere intellectuele eigendomsrechten afgetrokken worden van de belastbare basis. Slechts 15% is belastbaar. Dit zorgt voor een effectieve belastingdruk van maximum 4,4% in 2018-2019 en 3,75% vanaf 2020. Voor KMO’s bedraagt de effectieve belastingdruk slechts 3%. De innovatieaftrek kan worden gecombineerd met andere fiscale gunstmaatregelen zoals het belastingkrediet en de investeringsaftrek voor onderzoek en ontwikkeling en de vrijstelling van doorstorting van bedrijfsvoorheffing voor onderzoekers. De ongebruikte innovatieaftrek is overdraagbaar naar volgende jaren.

Zoals voorgeschreven door de OESO, wordt het fiscaal voordeel van de innovatieaftrek op basis van de nexus-breuk beperkt in de mate dat de ontwikkeling is uitbesteed aan verbonden partijen of intellectuele eigendomsrechten werden verworven van derden.

Welke intellectuele eigendomsrechten komen in aanmerking?

Overzicht

Om in aanmerking te komen voor de innovatieaftrek moet de vennootschap eigenaar, mede-eigenaar, vruchtgebruiker, licentiehouder of rechtenhouder zijn van intellectuele eigendomsrechten. Het gaat met name om de volgende rechten:

  • Octrooien en aanvullende beschermingscertificaten;
  • Software (met inbegrip van een aanpassing van bestaande software) die voortkomt uit een onderzoeksproject of -programma en die geen inkomsten heeft voortgebracht voor 1 juli 2016;
  • Kwekersrechten aangevraagd of verworven vanaf 1 juli 2016;
  • Weesgeneesmiddelen aangevraagd of verworven vanaf 1 juli 2016;
  • Data- of marktexclusiviteit voor geneesmiddelen en gewasbeschermingsmiddelen toegekend vanaf 1 juli 2016.

Intellectuele eigendomsrechten in aanvraag

Voor intellectuele eigendomsrechten in aanvraag (vb. octrooien in aanvraag) kan het fiscaal voordeel worden genoten onder vorm van een vrijstelling mits boeking van een belastingvrije reserve op het passief. De vrijstelling wordt definitief wanneer het intellectueel eigendomsrecht wordt verleend.

Welke inkomsten komen in aanmerking?

Overzicht

De innovatieaftrek is van toepassing wanneer de vennootschap inkomsten behaalt uit licenties of wanneer de vennootschap zelf octrooien, software of andere intellectuele eigendomsrechten exploiteert. Ook het intern gebruik van software, octrooien of andere rechten komt in aanmerking. Het gaat met name om de volgende inkomsten:

  • Licentievergoedingen (royalty’s, milestones, signing fees …);
  • Inbegrepen royalty’s, nl. inkomsten uit intellectuele eigendomsrechten vervat in omzet van beschermde producten of diensten en inkomsten uit intellectuele eigendomsrechten die worden gebruikt in productieproces;
  • Schadevergoedingen bij inbreuk op intellectuele eigendomsrechten;
  • Vergoedingen verkregen bij de vervreemding van intellectuele eigendomsrechten die de aard hebben van een vast actief.

Inkomsten uit software

Inzake software kan de innovatieaftrek zowel in het kader van een traditioneel licentie-model als in het kader van een SaaS-model (Software-as-a-Service) worden toegepast. Niet alleen licentievergoedingen, maar ook vergoedingen voor diensten komen in aanmerking (vb. voor implementatie, maintenance, helpdesk, abonnementsformule, etc.).

Berekening van de innovatieaftrek en toepassing van de nexus-breuk

Formule

De innovatieaftrek wordt als volgt berekend:

Innovatieaftrek = Netto innovatie-inkomsten x Nexus-breuk x 85%

De innovatieaftrek bedraagt 85% van de netto innovatie-inkomsten, d.w.z. de bruto innovatie-inkomsten na aftrek van de ontwikkelingskosten en de eventuele kosten van verwerving van het intellectueel eigendomsrecht. De historische kosten van ontwikkeling of verwerving vanaf boekjaar 2016 moeten worden ingelopen (zgn. recapture die kan worden gespreid over maximum zeven jaar).

Nexus-breuk

Het fiscaal voordeel wordt beperkt op basis van de zogenaamde nexus-breuk. De nexus-breuk zorgt ervoor dat het fiscaal voordeel slechts wordt verleend in de mate dat de intellectuele eigendomsrechten door de belastingplichtige zelf of onafhankelijke derden werd ontwikkeld. De innovatieaftrek geldt niet in de mate dat de ontwikkeling is uitbesteed aan verbonden partijen of dat de intellectuele eigendomsrechten extern werden verworven. De nexus-breuk wordt weergegeven als een breuk:

Kwalificerende uitgaven x 130%

Globale uitgaven

De kwalificerende uitgaven betreffen de eigen uitgaven voor de ontwikkeling van het intellectueel eigendomsrecht en de uitgaven voor de ontwikkeling uitbesteed aan onafhankelijke derden (vb. universiteiten). De globale uitgaven omvatten de kwalificerende uitgaven en de uitgaven voor de externe verwerving van intellectuele eigendomsrechten (vb. via aankoop of licenties) of voor de uitbesteding van de ontwikkeling aan verbonden partijen. De kwalificerende uitgaven worden verhoogd met 30%. De nexus-breuk bedraagt maximum 100%.

Toepassing van de innovatieaftrek in de praktijk

Toetsing van de voorwaarden

Analyse van onderzoeksprojecten, intellectuele eigendomsrechten
en contractueel kader

Wij gaan in de eerste plaats na of de toepassingsvoorwaarden voldaan zijn. Dit vereist een screening van de ontwikkelingsprojecten van de onderneming en een analyse van de aanwezige intellectuele eigendomsrechten. Wij focussen hierbij op de key value drivers van de onderneming. In samenwerking met een IP-specialist (vb. interne octrooigemachtigde of een extern octrooibureau) kan worden gecheckt of bepaalde ontwikkelingen in aanmerking komen voor bescherming door een octrooi of een ander intellectueel eigendomsrecht. Voor software moet worden nagegaan of het gaat om een auteursrechtelijk beschermd computerprogramma in de zin van het Wetboek Economisch Recht. Wij lichten ook het contractueel kader door.

Voor een optimale toepassing van de innovatieaftrek, kan het aangewezen zijn om wijzigingen door te voeren op organisatorisch vlak (operationele wijzigingen inzake de ontwikkeling), inzake verrekenprijzen (aanpassing van het transfer pricing model) of op juridisch vlak (aanvraag van octrooien, aanpassing van de groepsstructuur of van contracten).

Uitwerking van de berekening

Berekening op maat op basis van beproefde berekeningsmodellen

Voor de uitwerking van de berekening van de innovatieaftrek, brengen wij de relevante inkomsten en kosten in kaart. Met name voor inbegrepen royalty’s moet worden bepaald welk deel van de omzet uit producten of diensten voortvloeit uit intellectuele eigendomsrechten. Dit vereist een berekening op maat op basis van berekeningsmodellen die werden gevalideerd in de rulingpraktijk (vb. inkomsten- of kostengebaseerde methodes).

De concrete toepassing van de innovatieaftrek moet steeds worden gezien in een ruimer fiscaal kader in samenhang met het transfer pricing model en de fiscale positie van de vennootschap. Hierbij moet rekening worden gehouden met de mogelijke combinatie met andere fiscale gunstmaatregelen voor onderzoek en ontwikkeling en de complexiteit als gevolg van de hervorming van de vennootschapsbelasting. Ook niet-fiscale aspecten zijn van belang (vb. boekhoudkundige aspecten en de bedrijfseconomische context).

Resultaatgerichte aanpak

Analyse van haalbaarheid, fiscale ruling en verdedigingsnota

De implementatie van de innovatieaftrek vereist een gefaseerde aanpak, waarbij wij eerst de haalbaarheid van de toepassing van de innovatieaftrek toetsen en een inschatting maken van het fiscaal voordeel op basis van onze berekeningsmodellen.

Indien de uitkomst van de haalbaarheidsanalyse positief is, kan de vennootschap beslissen om een fiscale ruling aan te vragen om juridische zekerheid te bekomen met betrekking tot de toepassingsvoorwaarden en het fiscaal voordeel. Een fiscale ruling is vijf jaar geldig. Voor software hanteert de rulingcommissie een kortere geldingsduur van drie jaar.

In sommige gevallen is het niet mogelijk of wenselijk om een ruling aan te vragen. In dat geval kunnen wij een verdedigingsnota opstellen om de toepassingsvoorwaarden en de berekening van de innovatieaftrek te documenteren zodat dit kan worden voorgelegd in geval van fiscale controle.

Onze assistentie is niet beperkt tot het aanvragen van een ruling of het opstellen van een verdedigingsnota, maar betreft eveneens de uitwerking van TP benchmarks ter ondersteuning van de berekening, de aanvraag van een bindend advies bij BELSPO inzake software en de ondersteuning bij het invullen van de fiscale aangifte en bij het vervullen van de fiscale formaliteiten.

Bijstand in geval van fiscale controle

In het kader van een fiscale controle, kan de fiscus nagaan of de toepassingsvoorwaarden van de innovatieaftrek voldaan zijn en of de berekening correct is uitgevoerd. In geval de vennootschap over een fiscale ruling beschikt, kan worden nagegaan of de ruling is nageleefd.

Wij leveren bijstand in geval van fiscale controle, zowel wanneer wij zelf betrokken waren bij de implementatie van de innovatieaftrek als wanneer de innovatieaftrek intern of door andere adviseurs werd geïmplementeerd.

Team met kennis en ervaring

Wij staan voor een grondige kennis en bewezen ervaring inzake de toepassing van de innovatieaftrek. Met onze unieke expertise hebben we een stevige reputatie opgebouwd. Wij gaan voor creatieve oplossingen en een resultaatgerichte aanpak bij de begeleiding van fiscale rulings en verdedigingsdossiers. Wij staan in voor een daadkrachtige verdediging in geval van controle. Wij werken met duidelijke adviezen en transparante afspraken over timing en erelonen.

Dit artikel werd geschreven door

Op zoek naar advies rond een bepaald onderwerp?

We begeleiden je naar de juiste persoon of team.